Uzmanlar, akran zorbalığının yalnızca okul çağında değil, daha küçük yaşlarda da başlayabileceğini belirterek ailelerin çocuklarına karşı sergiledikleri tutumların bu süreçte belirleyici olduğuna dikkat çekiyor.

Çocukluk döneminde akran ilişkilerinin sağlıklı gelişmemesi, ilerleyen yıllarda zorbalık davranışlarını tetikleyebiliyor. Uzmanlara göre özellikle ergenliğin başlangıcı kritik bir dönem olurken, aile içindeki kıyaslamalar ve yanlış tutumlar çocuklarda üstünlük kurma eğilimini artırabiliyor. Bu noktada ebeveynlerin hem kendi davranışlarını hem de çocuklarının akranlarıyla ilişkilerini dikkatle gözlemlemesi gerektiği vurgulanıyor.

"Zorbalık okul öncesi dönemde de başlayabilir"

Akran zorbalığının sık görüldüğü yaş aralığından bahseden Psikolog  Gizem Yılmaz, "Akran zorbalığı özellikle ilkokul sonlarına doğru ergenliğin başlangıcıyla daha sık görülmeye başlar. Dolayısıyla 8-14 yaş aralığı kritik bir dönemdir. Bu dönem çocukların sosyal hiyerarşiyi keşfettikleri ve akran olayının son derece önemli olduğu bir gelişim evresidir. Ergenliğin erken dönemlerin de içsel duygusal veya sosyal farklılıklar daha belirgin hale gelebilir ve bunlar zorbalık davranışını tetikleyebilir. Ancak zorbalık okul öncesi dönemde de başlayabilir veya devam edebilir.  Önemli olan, yaştan ziyade sosyal dinamikler ve müdahele stratejileridir" dedi. 

"Ailenin kıyaslaması çocuğun üstünlük kurma çabasını tetikleyen faktördür"

Akran zorbalığı üzerinde ailenin çocuğunu sürekli kıyaslaması çocuğun olumsuz yönde üstünlük kurma çabasını tetikleyeceğinin altını çizen Yılmaz, "Aile içerisinde ki kıyaslamalar çocuğun üstünlük çabasını olumsuz yönde tetikler. Çocuk kendini değerli hissetmek için başkalarını ezme eğilimine girebilir. Senden daha başarılı gibi bir kıyaslama yapmak çocukta yetersizlik duygusu yaratır ve bu duyguyu telafi etmek için zorba davranışlar sergilemesine neden olabilir. Yani aile kıyaslaması çocuğun üstünlük kurma çabasını tetikleyen önemli bir faktördür" şeklinde konuştu.  

"Aileler çocuklarının davranışlarını gözlemlemelidir"

Ailenin çocuğun davranışlarını gözlemlemesi gerektiğinin öneminden bahseden Yılmaz, " Aile her zaman önleyici ve destekleyici bir rol üstlenmelidir. Her çocuk ailesinde gördüklerini model olarak öğrenir. Şefkat, saygı ve empati model olarak gösterilmelidir. İkinci olarak, aileler çocuklarının davranışlarını gözlemlemeli. Eğer zorbalık belirtileri varsa örneğin, başkalarına lakap takmak alay etmek gibi. Bunları fark ettiklerinde hemen müdahale etmeliler. Eğer çocuğunuz zorbalığa maruz kalıyorsa çocuğa inanmalı, duygularını ifade etmesine olanak sağlamalı, okul ile iş birliği kurarak güvenli bir çözüm süreci yürütülmelidir" diye konuştu. 

"Dışlanma hissi şiddete yöneltebilir"

Çocukları fiziksel ya da sözlü şiddete tetikleyen durumlara da değinen Yılmaz, "Genellikle öfke kontrol problemleri, empati yeteneğinin yeterince gelişmemiş olması, çocuğun aile içerisinde bir şiddete tanık olması veya dışlanma hissi şiddete yöneltebilir. Aynı zamanda sosyal ve dijital medya şiddeti ödüllendiren içerikler ile sık sık karşılaşmak da şiddet eğilimini arttırabilirarttırabilir" ifadelerini kullandı.