Kalp ve damar hastalıkları dünyanın en önemli sağlık sorunlarının başında gelmeye devam ediyor. Hem birçok ülkede en yaygın ölüm sebebi, hem de sağlık harcamalarının büyük bir kısmını oluşturuyor.
Genel olarak doğu Avrupa, Rusya ve Orta Asya’nın kalp-damar hastalıklarının en sık görülen bölgeler olduğunu, Akdeniz havzası ve uzak doğunun ise daha az görülen yerler arasında bulunduğunu biliyoruz.
Peki dünyada kalp-damar hastalığının uğramadığı yerler var mı?
2017 yılında saygın tıp dergisi Lancet’de yayınlanan bir araştırma Tsimane halkının dünyadaki en sağlıklı kalplere sahip olduklarını ve dünyada kaydedilen herhangi bir popülasyondaki en düşük koroner arter hastalığı seviyelerine sahip olduklarını gösterdi.
Bu çalışmada 705 Tsimane yerlisinin kalp damarlarının tomografi ile kalsiyum skorlaması yapıldı, ayrıca kanlarında kolesterol düzeylerine bakıldı ve obezite, yüksek tansiyon, sigara kullanımı gibi risk belirteçleri ölçüldü. Bulgular çok çarpıcı idi: %85’lik bir kısmın damarlarında damar hastalığının izi bile yoktu ve ancak %3’ünde ciddi damar kireçlenmesi görüldü. Bu oranlar ‘gelişmiş’ ülke insanlarından 5 kat daha iyiydi. Diğer bulgulara göre sigarayı bilmeyen bu halk düşük kolesterol seviyelerine sahip olup şişmanlık, yüksek tansiyon ve yüksek şeker oldukça nadir görülüyordu.
Tsimane halkı kim ve bunu nasıl başarıyorlar?
Tsimane’ler Bolivya’nın Amazon yağmur ormanlarında yaşayan bir yerli halk. Yaklaşık 16.000 Tsiname yerlisi var ve Manique nehri civarında yaşayan bu insanlar geleneksel tarım, avcılık ve balıkçılıkla geçiniyorlar. Modern dünyadan büyük oranda izole bir hayat sürüyorlar. Her gün yaklaşık 4 ila 7 saat hareket halinde olan ve günde ortalama 17 bin adım atan Tsimane yerlilerinin, yağ ve şeker kullanımının az olduğuna dikkat çeken araştırmacılar, bu kişilerin sigara içmediğinin de altını çizdi. Araştırmacılar, kalp hastalıklarından korunmada yaşam tarzının büyük ihtimalle genetikten daha büyük rol oynadığını vurgulayarak, Tsimane halkının işlenmiş gıdalar tüketmeye ve motorlu kano kullanmaya başlamasıyla, kolesterol seviyelerinin hafiften artış gösterdiğini gözlediler.
Kıssadan hisse:
Bu yerliler bize kalp-damar sağlığımızı korumak için hareketi artırıp, işlenmiş gıdaları azaltmamızı ve sigarayı bırakmamızı eskilerin değişiyle lisan-ı hal ile söylüyorlar.
www.tugrulnorgaz.com
Yorumlar